Big increase in cotton market महाराष्ट्रातील कापूस बाजारपेठेत सध्या मोठ्या प्रमाणात कापसाची आवक सुरू आहे. आज दुपारपर्यंत राज्यभरातून तब्बल ७,२६१ क्विंटल कापसाची आवक झाली असून, विदर्भातून सर्वाधिक कापूस बाजारपेठेत येत आहे. छत्रपती संभाजीनगरमध्ये आज मध्यम मुख्य कापूस ८,२०० रुपये प्रति क्विंटल या दराने विकला जात आहे. या वर्षी कापूस उत्पादनाचे क्षेत्र वाढल्याने बाजारपेठेत आवक वाढली आहे.
वर्धा जिल्ह्यात सरासरी ६,८७५ रुपये प्रति क्विंटल या दराने ३,८६० क्विंटल कापूस आयात केला जात आहे. नागपूरच्या कापसाची आवकही वाढली असून आज १,१३२ एच-४ मध्यम लघु स्टेपल आणि ३४३ क्रमांक १ मध्यम जातीचा कापूस बाजारात आला आहे. नागपूर जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना ६,८०० ते ७,३०० रुपये प्रति क्विंटल भाव मिळत आहे.
बुलडाणा जिल्ह्यात आज ७५० क्विंटल कापूस बाजारपेठेत पोहोचला असून, येथील शेतकऱ्यांना सरासरी ७,५०० रुपये प्रति क्विंटल भाव मिळाला आहे. हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार काही भागात वादळी वारा आणि मुसळधार पाऊस होण्याची शक्यता आहे, त्यामुळे शेतकऱ्यांना सतर्क राहण्याचा इशारा देण्यात आला आहे.
प्रमुख बाजार समित्यांमधील कापसाचे भाव (१६ एप्रिल २०२४)
विविध बाजार समित्यांमध्ये कापसाचे वेगवेगळे भाव आहेत. अमरावती येथे कापसाचे भाव ७,०००-७,४५० रुपये प्रति क्विंटल या दरम्यान आहेत, तर सावनेर येथे ७,०५०-७,१०० रुपये प्रति क्विंटल भाव मिळत आहेत. मारेगाव येथे एच-४ मध्यम स्टेपल कापसाला ६,९५०-७,५५० रुपये प्रति क्विंटल भाव मिळत आहेत.
पारशिवनी येथे एच-४ मध्यम स्टेपल कापसाला ६,७००-७,२०० रुपये प्रति क्विंटल दराने विक्री होत आहे. उमरेड येथे लोकल कापसाला ७,०००-७,३५० रुपये प्रति क्विंटल भाव मिळत आहे. देउळगाव राजा येथे लोकल कापसाला ७,००० ते ७,७७० रुपये प्रति क्विंटल भाव मिळत आहे.
वरोरा येथे लोकल कापसाला ६,००० ते ७,५५१ रुपये प्रति क्विंटल भाव मिळत असून, वरोरा-खांबाडा येथे ६,००० ते ७,५०० रुपये प्रति क्विंटल भाव आहेत. काटोल येथे लोकल कापसाला ७,००० ते ७,२०० रुपये प्रति क्विंटल भाव मिळत आहेत.
हिंगणघाट येथे मध्यम स्टेपल कापसाला ६,००० ते ७,७३० रुपये प्रति क्विंटल भाव मिळत आहेत. वर्धा येथे मध्यम स्टेपल कापसाला ६,७५० ते ७,५५० रुपये प्रति क्विंटल भाव मिळत आहेत. सिंदी (सेलू) येथे मध्यम स्टेपल कापसाला ६,५०० ते ७,६३० रुपये प्रति क्विंटल भाव मिळत आहेत.
फुलंब्री येथे मध्यम स्टेपल कापसाला सर्वाधिक ८,२०० रुपये प्रति क्विंटल भाव मिळत आहे, जो राज्यातील इतर बाजारपेठांपेक्षा जास्त आहे.
मागील दिवसांच्या तुलनेत कापसाच्या भावात झालेले बदल
१५ एप्रिल २०२४ च्या तुलनेत काही बाजारपेठांमध्ये कापसाच्या भावात बदल झाले आहेत. अमरावती येथे १५ एप्रिल रोजी कापसाचे भाव ६,९००-७,४२५ रुपये प्रति क्विंटल होते, तर १६ एप्रिल रोजी ते ७,०००-७,४५० रुपये प्रति क्विंटल झाले आहेत. याचा अर्थ अमरावतीत कापसाच्या भावात किंचित वाढ झाली आहे.
पारशिवनी येथे एच-४ मध्यम स्टेपल कापसाच्या भावात फारसा बदल झालेला नाही. १५ एप्रिल रोजी कापसाचे भाव ६,९५०-७,२५० रुपये प्रति क्विंटल होते, तर १६ एप्रिल रोजी ते ६,७००-७,२०० रुपये प्रति क्विंटल झाले आहेत. याचा अर्थ कमीत कमी भावात २५० रुपयांची घट झाली आहे.
उमरेड येथे १५ एप्रिल रोजी लोकल कापसाचे भाव ७,०००-७,३३० रुपये प्रति क्विंटल होते, तर १६ एप्रिल रोजी ते ७,०००-७,३५० रुपये प्रति क्विंटल झाले आहेत. याचा अर्थ जास्तीत जास्त भावात २० रुपयांची वाढ झाली आहे.
देउळगाव राजा येथे १५ एप्रिल रोजी लोकल कापसाचे भाव ७,०००-७,७५५ रुपये प्रति क्विंटल होते, तर १६ एप्रिल रोजी ते ७,०००-७,७७० रुपये प्रति क्विंटल झाले आहेत. याचा अर्थ जास्तीत जास्त भावात १५ रुपयांची वाढ झाली आहे.
वरोरा येथे १५ एप्रिल रोजी लोकल कापसाचे भाव ५,६५०-७,६०० रुपये प्रति क्विंटल होते, तर १६ एप्रिल रोजी ते ६,०००-७,५५१ रुपये प्रति क्विंटल झाले आहेत. याचा अर्थ कमीत कमी भावात ३५० रुपयांची वाढ झाली आहे, परंतु जास्तीत जास्त भावात ४९ रुपयांची घट झाली आहे.
वर्धा येथे १५ एप्रिल रोजी मध्यम स्टेपल कापसाचे भाव ६,९५०-७,६०० रुपये प्रति क्विंटल होते, तर १६ एप्रिल रोजी ते ६,७५०-७,५५० रुपये प्रति क्विंटल झाले आहेत. याचा अर्थ कमीत कमी आणि जास्तीत जास्त दोन्ही भावांमध्ये घट झाली आहे.
सिंदी (सेलू) येथे १५ एप्रिल रोजी मध्यम स्टेपल कापसाचे भाव ६,५००-७,६९५ रुपये प्रति क्विंटल होते, तर १६ एप्रिल रोजी ते ६,५००-७,६३० रुपये प्रति क्विंटल झाले आहेत. याचा अर्थ जास्तीत जास्त भावात ६५ रुपयांची घट झाली आहे.
फुलंब्री येथे १५ एप्रिल आणि १६ एप्रिल या दोन्ही दिवशी मध्यम स्टेपल कापसाचे भाव स्थिर राहिले आहेत, म्हणजेच ८,२०० रुपये प्रति क्विंटल.
शेतकऱ्यांसाठी सावधानता आणि सूचना
हवामान विभागाने दिलेल्या अंदाजानुसार, राज्यातील काही भागात वादळी वारा आणि मुसळधार पाऊस होण्याची शक्यता आहे. कापूस हे एक संवेदनशील पीक असल्याने, पावसामुळे त्याची गुणवत्ता खराब होऊ शकते. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी आपला कापूस सुरक्षित ठिकाणी साठवून ठेवावा.
शिवाय, कापूस विक्रीसाठी नेण्यापूर्वी त्याची चांगली साफसफाई करावी, जेणेकरून चांगला भाव मिळेल. कापूस विक्रीसाठी नेताना त्याची योग्य वर्गवारी करावी आणि कोणत्या बाजारपेठेत चांगला भाव मिळेल याचा अंदाज घ्यावा. उदाहरणार्थ, फुलंब्री येथे सध्या सर्वात जास्त भाव (८,२०० रुपये प्रति क्विंटल) मिळत आहे.
जागतिक बाजारपेठेतील मागणी आणि पुरवठा, स्थानिक हवामान परिस्थिती, आणि इतर अनेक घटकांचा कापसाच्या भावावर परिणाम होत असतो. सध्या राज्यात कापसाची मोठी आवक सुरू असली तरी, भविष्यात काही भागात वादळी वारा आणि पावसामुळे पुरवठ्यावर परिणाम होऊ शकतो.
शेतकऱ्यांनी बाजारपेठेतील भावांचा नियमितपणे अभ्यास करावा आणि योग्य वेळी आपला कापूस विकण्याचा निर्णय घ्यावा. तसेच, शासनाकडून मिळणाऱ्या सहाय्य योजनांचा लाभ घ्यावा. विशेषतः छोट्या आणि सीमांत शेतकऱ्यांनी कापसावर अवलंबून न राहता, इतर पिकांचेही उत्पादन घ्यावे, जेणेकरून त्यांचे उत्पन्न स्थिर राहील.
महाराष्ट्रातील कापूस बाजारपेठेत सध्या मोठ्या प्रमाणात आवक सुरू असून, विविध बाजारपेठांमध्ये वेगवेगळे भाव मिळत आहेत. सर्वाधिक भाव फुलंब्री येथे मिळत असून, तो ८,२०० रुपये प्रति क्विंटल आहे. हवामान विभागाच्या इशाऱ्यानुसार शेतकऱ्यांनी आपला कापूस सुरक्षित ठिकाणी साठवून ठेवावा आणि योग्य वेळी, योग्य बाजारपेठेत विक्री करावी. शासनाने कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांना योग्य भाव मिळण्यासाठी आवश्यक उपाययोजना कराव्यात.